در این درس، به برخی از مزایای زندگی در لحظه که ممکن است از آن آگاهی نداشته باشید، خواهم پرداخت. سپس، برخی از موانع و دلیل نگرانی را بررسی خواهم کرد و سرانجام، و مهمتر از همه، به شما نشان خواهم داد که چگونه با استفاده از برخی روشهای ساده – که میتوانید بهراحتی در برنامه روزمره خود قرار دهید – در لحظه زندگی کنید و دیگر نگران آینده یا گریزان از گذشته نباشید و زندگی را با شادی و رضایت بیشتری تجربه کنید و بگذرانید.
در این درس، به برخی از مزایای زندگی در لحظه که ممکن است از آن آگاهی نداشته باشید، خواهم پرداخت. سپس، برخی از موانع و دلیل نگرانی را بررسی خواهم کرد و سرانجام، و مهمتر از همه، به شما نشان خواهم داد که چگونه با استفاده از برخی روشهای ساده – که میتوانید بهراحتی در برنامه روزمره خود قرار دهید – در لحظه زندگی کنید و دیگر نگران آینده یا گریزان از گذشته نباشید و زندگی را با شادی و رضایت بیشتری تجربه کنید و بگذرانید.
“راز سلامتی ذهن و بدن این است که برای گذشته عزاداری نکنند و نگران آینده نباشند، بلکه عاقلانه و جدی در حال حاضر زندگی کنند.” بودا
اهمیت زندگی در لحظه
گرچه زندگی در لحظه ممکن است دشوار باشد، اما مطالعات علمی بسیاری نشان دادهاند که در لحظه زیستن فواید بیشماری دارد.
در اینجا فقط به چند مورد که زندگی شمارا فوقالعاده بهبود میبخشد میپردازم:
سلامت ذهن و جسم
بهبود روابط
بیت مشهوری داریم که میگوید: “من در میان جمع و دلم جای دیگر است”. حتماً بارها افرادی را دیدهاید که ازلحاظ فیزیکی نزد شما حضور دارند اما ذهنشان میلیونها کیلومتر آنسوتر است. دوست بودن و رابطه داشتن با چنین افرادِ غیرقابل دسترسی یک مبارزه جدی است و ایجاد روابط با آنها بسیار دشوار است.
با زندگی در لحظه میتوانید شخصی باشید که دیگران از بودن با او لذت میبرند و روابطتان را بسیار آسانتر میکنید.
خویشتنداری بیشتر
مطالعات روانشناختی نشان میدهند که زندگی در لحظه با ایجاد خویشتنداری موجب میشود که شما در آسایش و آرامش بیشتری به سر برید.
چرا نگرانیم؟
مطمئناً، برخی از مشکلات ما ممکن است نتایج مطلوبی نداشته باشد، مانند یک بیماری جدی؛ یا برخی از مشکلات ممکن است خارج از کنترل ما باشد، مانند ناآرامیهای داخلی یا رکود اقتصادی. در چنین مواردی، جلوگیری از نگرانی ممکن است دشوار باشد، اما غیرممکن نیست.
3 مرحله برای شروع زندگی در لحظه
مرحله 1: بر نگرانی غلبه کنید
ذهن خود را آرام کنید
وقتی ذهن خود را آرام میکنید، میتوانید واضحتر ببینید.
ذهنِ آرام علاوه بر دیدن واضحتر، به ما کمک میکند تا واقعبینانهتر فکر کنیم. تفکر غیرواقعی با سردرگمی و احساسات کنترل نشده تقویت میشود. آرامش ذهن شما باعث کاهش سردرگمی و آرامش احساسات میشود و به شما امکان زندگی در زمان حال را میدهد.
بهجای مشکلات بر راهحلها تمرکز کنید
برخی از افراد تمایل دارند بیشتر راهحل گرا باشند و برخی دیگر بیشتر مسئله محور هستند. جنسیت، تربیت و تحصیلات ازجمله عواملی است که راهحل گرا یا مسأله محور بودن افراد را تعیین میکند.
اگر راهحل گرا نیستید، نگران نباشید. میتوانید خودتان را آموزش دهید تا کمتر نگران باشید. بهزودی در مورد آن بحث خواهیم کرد.
در دنیای شلوغ امروز، زندگی در لحظه میتواند یک چالش باشد. دلایل آن به چگونگی عملکرد ذهن ما (ذهن مسابقهای، ذهن سرگردان و ذهن درگیر گذشته) و همچنین
تأثیرات بیرونی برمیگردد. چهار مانع مهم زندگی در لحظه بهقرار زیر است.
ذهن مسابقهای
هر چیزی که موجب تحریک هر یک از حواس پنجگانه ما شود، یک فکر را تحریک میکند و این فکر به دیگری منتهی میشود، و سپس به دیگری و دیگری و غیره منجر میشود و ما در دام مکالمه ذهنی گرفتار میآییم.
اگر زندگی پرمشغلهای داشته باشید، تمام فعالیتهایتان ذهن شما را بیشازحد تحریک کرده و کُند کردن سرعت آن را ظاهراً غیرممکن میکند.
موقعیتهای ناخوشایند و گذشتۀ پردردسر
هیچیک از ما نمیخواهیم در موقعیتهای ناخوشایند قرار بگیریم، یا خاطرات تلخ گذشته را به یاد بیاوریم. آنها میتوانند احساسات دردناکی را به وجود آورند، که ما نمیخواهیم آن را دوباره تجربه کنیم.
ما هر کاری که میتوانیم انجام میدهیم تا از یادآوری خاطرات گذشته جلوگیری کنیم؛ ذهن خود را به مکان و زمان دیگری میبریم که در آن اوضاع خوشایندتر بوده است.
بهعبارتدیگر، بههرحال ما از زندگی در لحظه فعلی اجتناب میکنیم.
برخی از افراد به مواردی متوسل میشوند که لذت حسی را تحریک میکنند، مانند غذا، الکل یا رابطه جنسی یا خرید کردن. برخی دیگر مواد مخدر یا روانگردان مصرف میکنند که ذهن آنها را کسل کرده و آنها را از فکر کردن در مورد موقعیتهای ناخوشایند یا استرسزا بازمیدارد.
ذهن سرگردان
تأثیرات بیرونی
این چهار مورد از مهمترین موانع زندگی در لحظه است که لازم است آنها را در خود و زندگیمان شناسایی کنیم تا بتوانیم بر آنها فائق آییم.
مرحله 3: ذهن آگاهی را تمرین کنید
قبل از اینکه به ارائه اقدامات مشخصی بپردازم که میتوانید انجام دهید، مهم است بهدرستی درک کنید که ذهن آگاهی چیست. ما قبلاً در سواد زندگی راجع به ذهن آگاهی صحبت کردهایم یا شاید قبلاً جایی خوانده باشید، اما ممکن است معنای آن را کاملاً درک نکرده باشید.
ذهن آگاهی را درک کنید
با آگاهی، ذهن و احساسات خود را آرام میکنیم تا بتوانیم واضحتر ببینیم، در این صورت، بیشترِ درک ما از مشاهدهٔ ساده حاصل خواهد شد. وقتی ذهنیت ما افزایش مییابد، به معنای واقعی کلمه، آگاهی خود را گسترش میدهیم.
اگر آماده زندگی بهتر هستید، برخی از روشهای ساده آگاهی را بخوانید و در زندگی روزمره خود بگنجانید تا در لحظه زندگی کنید.
لازم نیست همه آنها را انجام دهید، بلکه مواردی را انتخاب کنید که موردعلاقه شما و متناسب با سبک زندگی شما باشند. (ادامه دارد)