با کودکی که فحش می‌دهد چه کنیم؟
آن‌چه از دهان کودکان تحت عنوان کلمه یا جمله بیرون می‌آید، همیشه چندان خوشایند و دوست‌داشتنی نیست! فحش‌ها بالاخره راه خود را به دایره واژگان کودکان پیدا می‌کنند. این یک واقعیت اجتناب‌ناپذیر است که شما به‌عنوان یک والد یا مربی باید از آن آگاه باشید.
وقتی بچه‌ها به مدرسه می‌روند معمولا بین ۳۰ تا ۴۰ کلمه توهین‌آمیز بلدند! کودکان خردسال اغلب ممکن است درست زمانی که در حال یادگیری تلفظ کلمات هستند، به‌طور تصادفی فحش دهند و این رفتار به دلیل خنده اطرافیان ادامه‌دار شود.
همچنین ممکن است در سنین زیر ۵ سال، کودکان در حین تقلید از دیگران (مانند والدین، خواهر و برادر، همکلاسی و دوستان و…) حرف‌های زشت بزنند.
چگونگی رفتار با کودکی که فحش می دهد
بچه‌های بزرگ‌تر اغلب می‌خواهند واکنش والدین خود را آزمایش کنند. بیشتر والدین به‌شدت از فحش‌دادن فرزندشان خجالت می‌کشند، اما اغلب نمی‌دانند چگونه جلوی آن‌ها را بگیرند.
متاسفانه، راهکارهای عادی مانند فریادزدن یا تنبیه به‌خاطر فحش‌دادن، می‌تواند ناخواسته باعث فحش‌دادن بیشتر کودک شود.
اگر فرزند شما شروع به فحش‌دادن کرده است، چندین تکنیک انضباطی وجود دارد که می‌توانید برای متوقف‌کردن رفتار کودکی که فحش می‌دهد، استفاده کنید. با ما تا پایان این مطلب همراه باشید.
۱- در رفتار با کودکی که فحش می‌دهد بیش‌ازحد واکنش نشان ندهید
کودکان خیلی از اوقات به‌منظور جلب توجه، فحش می‌دهند. سکوت بیش‌ازحد، فریادزدن، خندیدن یا هر رفتاری که نوعی واکنش شدید تلقی می‌شود می‌تواند منجر به تقویت رفتار فحش‌دادن در بچه‌ها شود.
در طی اولین بارها در مواجه با کودکی که فحش می‌دهد سعی کنید طوری رفتار کنید که انگار یک کلمه کاملا بی‌ضرر گفته است.
اگر سر کودکی که فحش می‌دهد، فریاد بزنید، عصبانی شوید یا حتی بخندید، ناخواسته احتمال فحش‌دادنش در آینده را بیشتر می‌کنید. دقیقا مانند رفتاری که باید در برابر کودکی که کتک می‌زند انجام دهیم.
این راهکار به‌ویژه برای کودکان نوپا خوب کار می‌کند. درست زمانی که با تلفظ اشتباه یک کلمه، فحش‌ها را کشف می‌کنند! در چنین موقعیت‌هایی با خیال راحت تلفظ کلمه‌ای را که می‌خواستند بیان کنند، درست مثل هر کلمه دیگری، تصحیح کنید، بدون این که واکنش زیادی نشان دهید.
اگر فرزند شما بزرگ‌تر است(مخصوصا در سنین مدرسه: ۷ سال یا بیشتر)، به احتمال زیاد او مفهوم کامل فحش‌دادن را می‌داند و لازم است با روشی متفاوت از این راهکار با او برخورد شود.
۲- با بچه‌ها درباره رفتارهای جایگزین فحش‌دادن صحبت کنید
بعضی اوقات، بچه‌ها فحش می‌دهند زیرا می‌خواهند احساساتی را ابراز کنند و واژگان لازم برای این کار را ندارند.
ما می‌توانیم با کودکی که فحش می‌دهد درباره فحش‌دادن صحبت کنیم و راه‌حل‌های جایگزین را به او آموزش دهیم.
برای مثال اگر فرزندتان به دلایلی ناراحت یا عصبانی است، ابتدا با او همدردی کنید و سپس راهکار ارائه دهید.
برای نمونه بگویید: «آخ آخ حتما خیلی عصبانی شدی شاید اگه حست و حرفات رو روی کاغذ بنویسی حالت یه ذره بهتر شه» یا «چقدر ناراحت به نظر میای من واقعا می‌فهمم حسش رو! اما یه راهی سراغ دارم که حالت بهتر شه مثلا الان برو یه دوش بگیر و بعدش بیای باهم فکر کنیم چطوری می‌تونستی درخواستت رو مودبانه به دوستت بگی تا هم تو به خواسته‌ت برسی هم اون ناراحت نشه».
همچنین آموزش کنترل خشم به کودکان می‌تواند رفتارهای جایگزین بیشتری را برای مدیریت عصبانیتشان به آن‌ها معرفی کند. بهتر است در پایان، قوانینی را که چه نوع کلمات، لحن و بیانی در فضاهایی مثل خانه و مدرسه قابل قبول است و چه چیزی غیرقابل قبول است، تعیین کنید و آن‌ها را در موقعیت‌های مختلف با هم مرور کنید.
تمرین کلمات جایگزین و جملات مودبانه به‌جای کلمات توهین‌آمیز نیز می‌تواند کمک شایانی به جلوگیری از فحش‌دادن کودکان کند.
۳- به کودکی که فحش می‌دهد توضیح دهید که چرا ناسزا دیگران را آزار می‌دهد
مهم است که در رفتار با کودکی که فحش می‌دهد توضیح دهید چرا ناسزاگفتن کار اشتباهی است. این کار بهتر است در شرایط آرام‌تر اتفاق بیفتد. مثلا بگویید «یادت میاد اون روز وقتی برادرت عروسکت رو گرفت چی گفتی؟ می‌تونیم دربارش صحبت کنیم؟ می‌دونی که گفتن این کلمه در خونه ما ممنوعه! چون که…..» در این قسمت می‌توانید متناسب با سن کودکان، درباره دلایل نامناسب‌بودن فحش‌دادن صحبت کنید.
این دلایل می‌تواند مبتنی بر ارزش‌های خانوادگی یا جامعه و فرهنگ شما باشد. همچنین آموزش همدلی به کودکان نیز می‌تواند به کودکی که فحش می‌دهد کمک کند تا آسیبی که بددهنی ایجاد می‌کند را بهتر درک کند.
وقتی کودک معنی و تاثیر فحش‌دادن را درک می‌کند، می‌تواند در مورد ادامه این رفتار تصمیمی آگاهانه بگیرد.
۴- برای جلوگیری از فحش‌دادن کودکان، خودتان فحش ندهید
در رفتار با کودکی که فحش می‌دهد فراموش نکنید که نوع رفتار شما بر فرزندتان تاثیر ویژه‌ای دارد. اگر شما در موقعیت‌هایی مثل رانندگی، جر و بحث‌‌های خانوادگی، تماشای فوتبال و… فحش بدهید، احتمالا فرزندتان نیز این کار را تکرار خواهد کرد.
این که به فرزندتان بگویید: «این کلمات مخصوص ما بزرگ‌ترهاست. بنابراین من می‌تونم چنین حرف‌هایی بزنم اما تو حق نداری به زبون بیاریشون»، برای حل مشکل کافی نیست. بچه‌ها می‌خواهند مثل بزرگ‌ترها باشند و از کارهای شما تقلید می‌کنند.
دقت کنید اولین خط دفاعی در برابر فحش‌دادن کودکان باید تغییر زبان و لحن خود شما باشد. اگر کنترل خشم خوبی را به فرزندتان نشان دهید و بدون فحش‌دادن، احساسات خود را ابراز کنید، فرزند شما نیز یاد می‌گیرد که چگونه این کار را انجام دهد.
همچنین بهتر است در مواجهه با بددهنی کودک به الگوهای دیگر او توجه کنید. برای مثال راه‌های دیگری وجود دارد که فرزندتان ممکن است در معرض زبان نامناسب قرار گیرد (مانند انیمیشن‌ها و بازی‌های آنلاین و…). بهتر است کودک در معرض محیط‌هایی قرار دهید که کاملا تاییدشده و تحت نظارت متخصصان هستند.
برای مثال پلتفرم کیدزی به‌عنوان یک بستر امن برای ارائه سرویس‌های مختلف به کودک و خانواده تلاش کرده است، اپلیکیشن‌های مطمئنی را در اختیار کودکان قرار دهد. در این صورت خیال شما از این بابت راحت خواهد بود.
۵- پیامد منفی برای فحاشی کودکان در نظر بگیرید
اگر شما قاعده‌ای درباره فحش‌دادن در خانواده خود وضع کرده‌اید و فحاشی فرزندتان ادامه دارد، ممکن است نیاز به ارائه پیامد منفی باشد.
ایده «ظرف حرف‌های زشت» یک راهکار تربیتی برای مقابله با فحش‌دادن کودکان است. به این صورت که هر کسی در خانه پس از هر بار فحش‌دادن باید مقدار معینی پول (که ارزش آن نه خیلی کم باشد که برای کودک بی‌ارزش باشد و نه خیلی زیاد باشد که خارج از توان او باشد) را در ظرف بیندازد.
مطمئن شوید که همه بزرگسالان خانه نیز به این قانون پایبند هستند و تاوان شکستن آن را می‌پردازند.
از پول‌های این ظرف برای تعطیلات خانوادگی خود استفاده نکنید. اگر بچه‌های شما بدانند که پول برای سرگرمی صرف می‌شود، به احتمال زیاد فحش می‌دهند تا بتوانند در این امر مشارکت کنند.
همچنین در ابتدا ممکن است اهدای این پول‌ها به خیریه ایده خوبی به نظر برسد، اما ممکن است پیام اشتباهی را برای بچه ها ارسال کند: «ما با فحش‌دادن به دیگران کمک می‌کنیم!» بهتر است از این پول برای کارهای خنثی مانند پرداخت صورت‌حساب‌های خانگی استفاده کنید.
فراموش نکنید این راهکار بهتر است با مشورت دقیق یک روانشناس کودک و پس از کشف علت فحش‌دادن فرزندتان اجرا شود. همچنین دقت کنید این تکنیک مقابله با فحاشی کودکان در صورتی موثر واقع می‌شود که بچه‌های شما در حال گرفتن پول توجیبی باشند و ارزش پول را درک می‌کنند.
با کودکی بد دهن چه کنیم؟
دلیل فحش‌دادن کودک را کشف کنید
هنگام تصمیم‌گیری درباره نحوه رفتار با کودکی که فحش می‌دهد، به دلایل احتمالی این رفتار فرزندتان توجه کنید. نحوه و مکان استفاده از فحش مهم است. گاهی اوقات بچه‌ها به دلیل نداشتن مهارت‌های مهم زندگی مانند مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی فحش می‌دهند.
اگر این‌طور است، مهم است که این مهارت‌ها را به کودک خود آموزش دهید. در غیر این صورت، می‌تواند عواقب مادام‌العمر داشته باشد. فحش‌دادن کودک همچنین می‌تواند به‌عنوان یکی از انواع پرخاشگری به‌شمار بیاید بنابراین اگر این احتمال مطرح است باید علت پرخاشگری کودک را نیز کشف کنید.
بزرگسالانی که فاقد مهارت‌های اجتماعی یا مهارت‌های کنترل تکانه هستند، ممکن است به دلیل استفاده از زبان نامناسب یا بددهنی از شغل خود اخراج شوند. آن‌ها همچنین اگر با سخنان خود به دیگران توهین کنند، ممکن است مشکلاتی را در روابط شخصی و خانوادگی خود تجربه کنند. بنابراین فحش‌دادن کودکان را جدی بگیرید.
شاید شما هم احساسات منفی زیادی را به‌هنگام فحش‌دادن فرزندتان تجربه کرده باشید، اما در نظر داشته باشید این مشکل در بچه‌ها بسیار رایج است و شما تنها نیستید. در این مطلب تلاش کردیم راهکارهایی برای برخورد با کودکانی که فحش می‌دهند را بیان کنیم.
آرامش خود را حفظ کنید و فراموش نکنید این موضوع به‌راحتی قابل حل‌شدن است. اگر این راهکارها برای فرزند شما موثر واقع نشد بهتر است از یک روانشناس کودک کمک بگیرید تا راهکارهای ویژه‌تری به شما ارائه شود. آیا این مطلب برای شما مفید بود؟ نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
منبع:کیدزی
