فواید ورزش برای کودکان که تا به حال نمیدانستید!
تحقیقات نشان میدهد ورزش برای کودکان حیاتی است، فعالیت بدنی منظم میتواند عزتنفس، خلقوخو و کیفیت خواب کودک را افزایش دهد و او را کمتر مستعد استرس، افسردگی و زوال عقل کند.
امروزه اهمیت ورزش برای بزرگسالان محرز است، بدنسازی در باشگاه، ایروبیک، دویدن روی تردمیل یا وزنهزدن، اما آیا ورزش برای کودکان هم جدی گرفته می شود.
بچهها همواره درحال ورزشند، چه زمانیکه در مدرسه باشند و چه در زمان استراحت، کلاس رقص، تمرین فوتبال، دوچرخهسواری، فوتبال، دویدن یا ورجهورجه کردن.با این وجود، فواید ورزش برای کودکان نیز مانند بزرگسالان بسیار زیاد است.
خوب است بدانیم که فواید ورزش برای کودکان چه بسا بیش از بزرگسالان است.ورزش علاوه بر پیشگیری از ابتلابه بیماریها، بر رشد قد، کاهش وزن، کاهش بلوغ زودرس و افزایش هوش کودک نیز موثر است.
چرا ورزش برای کودکان واجب است؟
شواهد زیادی وجود دارد که نشان میدهد ورزش کلید مهمی برای کاهش خطر ابتلابه بیماریهای مهمی، مانند بیماری قلبی، سکته، دیابت و سرطان در کودکان است.
تحقیقات نشان میدهد ورزش برای کودکان حیاتی است، فعالیت بدنی منظم میتواند عزتنفس، خلقوخو و کیفیت خواب کودک را افزایش دهد و او را کمتر مستعد استرس، افسردگی و زوال عقل کند. کودکان کمتحرک احتمالاً به بزرگسالان غیرفعال تبدیل میشوند و همین موضوع، جوانان را در معرض خطر ابتلابه شرایط تهدیدکننده زندگی، مانند بیماری قلبی و سرطان قرار میدهد.
به همین دلیل است که تشویق به ورزش و حفظ تناسب اندام با نگاه به فواید ورزش برای کودکان از سنین پایین بسیار مهم است که از آنجمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- ایجاد فرصتی برای معاشرت
- افزایش تمرکز
- بهبود نمرات تحصیلی
- تشویقبه رشد سالم
- بهبود عزت نفس
- بهبود وضعیت بدن و تعادل
- کاهش استرس
- خواب باکیفیت
- سرگرمی سالم
مهم است والدین فرزندشان را تشویقبه انجام فعالیتهایی کنند که از آنها لذت میبرد.
دراینصورت، کودک این تمرین را یک کار طاقتفرسا نمیبیند و احتمال اینکه به آن پایبند باشد، بیشتر است. نوع فعالیت کودک نیز بستگیبه شخصیتش دارد.
کودکان بالای 5 سال، باید حداقل در مجموع 180 دقیقه (سه ساعت) در روز فعال باشند. فعالیت بدنی میتواند بازی فعال بدون ساختار یا ورزش ساختاریافته با شدتهای مختلف باشد.
مهارتهای حرکتی که در این سن کم بهدست میآید، زمینه را برای مهارتهای حرکتی، مانند تعادل و هماهنگی در سنین بالاتر فراهم میکند. نمونه ورزشهای این کودکان، عبارتند از:
- دویدن یا بازی در پارک
- بازیهای پرتاب و گرفتن
- تپهنوردی
- عبور از موانع با اسکوتر
- اسکیت
- پیادهروی
- شنا
کودکان در این سن نباید برای مدت طولانی غیرفعال باشند، مگر زمانیکه خواب هستند. کودکان و نوجوانان 18-10 ساله باید روزانه حداقلبه مدت 60 دقیقه (یکساعت) فعالیتهای بدنی متوسط تا شدید داشته باشند. فعالیتهای مفید برای آنها، عبارتند از:
- دوچرخهسواری
- اسکیت سرعتی
- هنرهای رزمی
- تنیس
- ژیمناستیک
- پرش
- صخرهنوردی
- کوهنوردی
- تمرینات مقاومتی بدن، مانند دراز و نشست
- کاراته
فواید ورزش برای کودکان چیست؟
فواید ورزش برای کودکان بسیار متنوع است. از آن جمله میتوان بهبهبود آمادگی قلبی تنفسی، استحکام استخوانها و عضلات قوی، کنترل وزن، کاهش علائم اضطراب و افسردگی و کاهش خطر ابتلابه بیماریهایی مانند موارد زیر اشاره نمود:
- بیماری قلبی
- سرطان
- دیابت
- فشار خون بالا
- پوکی استخوان
- چاقی
عدم تحرک کافی، منجربه عدم تعادل انرژی شده و میتواند خطر اضافه وزن یا چاقی را افزایش دهد. سایر فواید ورزش برای کودکان و نوجوانان، عبارتند از:
تقویت قلب
قلب یک عضله است و مانند سایر ماهیچهها، عملکرد آن زمانی بهبود مییابد که بهطورمنظم توسط ورزش به چالش کشیده شود. تقویت عضله قلب میتواند به پیشگیری از بیماریهای قلبی، حتی در اوایل دوران کودکی کمک کند.
کاهش کلسترول خون
ورزش باعث کاهش کلسترول و چربیهای مضر در خون فرد میشود. همچنین انعطافپذیری دیواره رگهای خونی را افزایش داده و به کاهش فشار خون کمک میکند. این موضوع میتواند خطر حملهقلبی و سکتهمغزی را در افراد کاهش دهد.
ورزش باعث کاهش کلسترول و چربیهای مضر در خون کودک میشود.
کارآمدی ریهها
فعالیت بدنی باعث افزایش ظرفیت ریهها و همچنین، کارایی بهتر آنها میشود. در نتیجه اکسیژن بیشتری وارد بدن شده و دیاکسیدکربن بیشتری نیز دفع میشود. ورزش منظم به جلوگیری از کاهش دریافت اکسیژن که بهطورطبیعی با افزایش سن یا در نتیجه عدم تحرک رخ میدهد، کمک میکند.
ورزش بهوسیله تحریک ماهیچهها برای جذب گلوکز بیشتر، از جریان خون و استفاده از آن برای انرژی، از تجمع قند در خون جلوگیری میکند.
نقش ورزش در تقویت استخوانهای کودکان
بزرگسالان در دهه 20 زندگی خود شروعبه از دست دادن توده استخوانی میکنند، اما افرادی که بهطورمنظم از کودکی ورزش کرده باشند، نهایت تراکم استخوانی را قبل از این سن خواهند داشت. افزایش تراکم استخوان بهپیشگیری از پوکی استخوان کمک میکند.
تنظیم سطح انرژی کودکان با ورزش
ورزش منظم باعث میشود کودکان احساس انرژی بیشتری داشته باشند، به آنها اجازه میدهد انرژی مازاد خود را با فعالیت بیرون بریزند و احساس شادابی کنند. این موضوع باعث بهبود خواب شبانه نیز میشود.
یکی از فواید ورزش در کودکان و بزرگسالان، آزاد شدن بتااندورفین در بدن است. بتااندورفین مادهای طبیعی است که صدها برابر قویتر از مورفین است.
همچنین، سروتونین که تنظیمکننده خلقوخو است نیز طی ورزش افزایش یافته و میتواند انرژی و قدرت سلولهای عصبی کودکان را افزایش دهد و به جلوگیری از اختلالات عصبی کمک کند.
نقش ورزش در رشد قد کودکان
افزایش انعطافپذیری ستون فقرات و افزایش قدرت در عضلات نگهدارنده ستون فقرات با کمک ورزش، میتواند در افزایش رشد قدی کودکان نقش داشته باشد.
رشد قدی به یک برنامه عصبی – غددی بستگی دارد که انرژی موادمغذی را به سمت افزایش توده بدون چربی بدن هدایت کند. ورزش میتواند ازطریق اثرات محرک بر ترشح هورمون رشد (GH) و سایر هورمونهای آنابولیک، محرک لازم برای رشد قدی کودکان را فراهم کند.
افزایش ترشح GH ناشی از ورزش، پاسخی به کمبود سوخت حاد یا طولانیمدت در اثر ورزش است که متابولیسم را به سمت استفاده از لیپیدها هدایت نموده و باعث رشد قد میشود.
علاوه بر این، ورزش استرس مکانیکی لازم را برای رشد و بازسازی سیستم اسکلتی عضلانی فراهم میکند. ماهیت متناوب ورزش برای عملکرد طبیعی فرآیند رشد سلولی ضروری است.
افزایش انعطافپذیری ستون فقرات، در افزایش رشد قدی کودکان نقش دارد.
نقش ورزش در جلوگیری از چاقی کودکان
کالریهای استفاده نشده بهصورت چربی انباشته میشوند. ورزش میتواند این چربی را از بین برده و وزن را کاهش دهد.
درمان چاقی در دوران کودکی بسیار دشوار بوده و شایعترین مشکل کودکان، نداشتن برنامه غذایی سالم و اصولی است.
اگرچه رژیم غذایی در کودکان چاق بهتنهایی منجربه کاهش قابل توجه توده چربی و غیرچرب بدن میشود، اما افزودن ورزش به رژیم درمانی، نه تنها کاهش وزن را سرعت میبخشد و از دشواری کار کم میکند، بلکه در افزایش روحیه و شادابی کودکان نیز نقش مهمی دارد.
نقش ورزش در جلوگیری از بلوغ زودرس
در یک تحقیق، روی 15 رقصنده باله 13 تا 15 ساله که سطح بالایی از فعالیت بدنی داشتند، مشاهده شد قاعدگی در این گروهبهطور قابل ملاحظهای با تأخیر مواجه شده است که این امر تفاوت معناداری با گروه شاهد عادی و دانشآموزان رشته موسیقی داشت.
همچنین، میانگین وزن بدن و چربی بدن رقصندگان بهطور معنیداری کمتر از گروه کنترل بود. این مطالعه که 4 سال بهطول انجامید، نشان داد تخلیه انرژی ممکن است اثر تعدیلی مهمی روی نقطه تنظیم هیپوفیز هیپوتالاموس در بلوغ داشته باشد و در ترکیب با وزن کم بدن، ممکن است حالت قبل از بلوغ را طولانی کند و مانع بلوغ زودرس شود.
نقش ورزش در افزایش هوش کودکان
فعالیت بدنی نقش مهمی در رشد مغز و پشتیبانی از عملکردهای ذهنی ضروری دارد. ورزش منجربه بهبود مهارتهای حرکتی (مانند هماهنگی دست و چشم)، تفکر و حل مسئله بهتر، مهارتهای توجه قویتر و تمرکز و یادگیری بهتر میشود.
مطالعاتی که اثرات ورزش بر هوش، شناخت یا پیشرفت تحصیلی کودکان را بررسی میکنند، نشان دادند یکی از فواید ورزش برای کودکان، افزایش هوش و عملکرد مغزی – شناختی در آنان است.
ورزش، روشی ساده و درعینحال مهم برای تقویت آن جنبههای عملکرد ذهنی کودکان است که در رشد شناختی مرکزی نقش دارند.
بهترین ورزش برای کودکان چیست؟
فعالیت بدنی منظم بخش مهمی از سلامت کلی کودکان در حال رشد است. فعال بودن، نه تنها سلامت جسمانی کودک را بهبود میبخشد، بلکه مزایای شناختی و عاطفی، مانند بهبود دامنه توجه و رفاه ذهنی را نیز بههمراه دارد.
دستیابیبه اهداف کوچک و فزاینده، میتواند به انگیزه کودک برای تحرک کمک کند.
- تمرین با وزن بدن، مانند فشار، پلانک، اسکات یا حرکات کوهنوردی
- یوگا
- پرش
- رقص با موسیقی
- تعادل روی یک پا
- طناببازی
- لی لی
- بادکنک را پر کنید و اجازه ندهید با زمین تماس پیدا کند
- مسابقه راهرفتن، مثل خرچنگ یا خزیدن مثل مار
بهترین زمان برای ورزش کودکان
با ۱۵ دقیقه تا یک ساعت تمرین بدنی در صبح، کودک میتواند در طول روز سالمتر، متمرکزتر و آمادهتر برای یادگیری شود. ورزش عصرانه نیز به تخلیه انرژی کودک و آماده شدن او برای خواب کمک میکند. فواید ورزش برای کودکان بسیار گسترده است. ورزش در تقویت قلب، ماهیچهها، استخوانها، ریه و افزایش رشد قد و کنترل قندخون کودک نقش مهمی دارد.
منبع:دکتر کرمانی
